Friday, March 22, 2013

KATLİAMLARIN TANIĞI 120 YILLIK ÇINAR


Kürtlerin 20. yüzyılda yaşadığı tüm trajedi ve direnişe tanıklık eden 120 yaşındaki Zeynep Doğan, ömrünün son günlerinde annelik yaptığı PKK'nin öncü kadrolarından Mazlum Doğan ve Delil Doğan'ın mezarını ziyarete gelenlere ev sahipliği yapıyor. Delil Doğan'ın vurulduğu gün ile Mazlum Doğan'ın bedenini ateşe verdiği günü dün gibi hatırlayan asırlık çınarın son isteği onların yanına gömülmek.

Elazığ'ın Karakoçan ile Dersim'in Mazgirt İlçesi sınırlarında bulunan Teman Köyü'nde yaşayan 120 yaşındaki Zeynep Doğan, 20. yüzyılda Kürtlerin yaşadığı bütün trajedilere tanıklık etti. Yaşlılık nedeniyle tekrardan iki dişi çıkan yaşlı çınar, Şêx Sait isyanından, Zilan katliamına, Seyit Rıza'nın başkaldırısından Dersim katliamına kadar acıyla örülü bir tarihi hafızasında daha dün gibi canlı tutuyor. Zeynep Doğan son isyana ise oğlu gibi sevdiği kendi tabiri ile "iki fidanı" yani PKK'nin öncü kadrolarından Mazlum Doğan ve ağabeyi Delil Doğan'ı verdi. Doğan kardeşlerin yengesi olan Zeynep nine, 1981 yılında hakkında arama kararı çıkan Delil Doğan'ın jandarma tarafından vurulmasından, Mazlum Doğan'ın 1982 yılında Diyarbakır Askeri Cezaevi'nde 21 Mart Newroz günü kendini yaktığı günü unutmuyor.

'Onlar gitti ben kaldım'

Mazlum Doğan ve Delil Doğan'ı büyüttüğü evde yaşayan yaşlı anne, şimdilerde Doğan kardeşlerin misafirlerini ağırlıyor. Zeynep Doğan, Mart ayının başından bu yana çevre il ve ilçelerden Teman Köyü'nde bulunan Doğan kardeşlerin mezarını ziyaret edenler arasında bulunan gençlere "Sizde Mazlum'un arkadaşlarımızsınız" diye soru sorarak merakını gideriyor. Doğan kardeşlerin büyük amcasıyla evli olan ve yaşlılık nedeniyle duyma sorunu yaşayan yaşlı çınar, "Mazlum ve Delil öldü. Ama ben ölmedim. 2 dişim tekrar çıkmış" şeklinde hayıflanıyor.

'Mazlum gözümde küçücüktü'

Evliliğinde hiç çocukları olmayan Zeynep Doğan, Mazlum ve Delil Doğan'a annelik yapmış. Doğan kardeşlerin doğup büyüdüğü evi halen terk etmeyen yaşlı nine, Delil Doğan için "Öğretmen oldu ancak çocuklarla uğraşmadı. Askerlerden kaçarken nişanlısı arkada kalmıştı geri dönünce askerler onu vurdu" dedi. Mazlum Doğan'ı anlatırken gözyaşlarına hakim olamayan yaşlı çınar, "Mazlum çok zekiydi. Mazlum'u büyüttüm ama o gözümde yinede küçücüktü. Ona işkence yaptıklarını söylüyorlardı. Dayanamadı kendini yaktı. Keşke onların yerine ben ölseydim" dedi.

'Önce Ermenileri, sonra Kürtleri ve Alevileri öldürdüler'

Kürt ve Alevi oldukları için hep ölüm korkusuyla yaşadıklarını ifade eden Doğan, Şêx Sait ayaklanmasından Dersim katliamına kadar neler yaşandığını halen hafızasında olduğunu anlatıyor. Doğan, "Başta Ermeni'leri öldürdüler. Sonra da Şêx Sait döneminde Kürtleri kırdılar. Daha sonra katliam yapıldığı duyumunu peş peşe aldık. En son Kürt Aleviler kırımdan geçirildi. Onun için hep şimdi hepimizi öldürecekler gibi korkuyorduk. Mazlum ve Delil'li de onlar öldürdü. Onun için köyden hiç ayrılmak istemiyorum. Mazlum'un ablası ve akrabaları bana bakıyorlar" şeklinde konuştu.

Doğal yiyecekler tüketen Zeynep Doğan'ın son isteği öldüğünde çocukları yerine koyduğu Mazlum ve Delil Doğan'ın yanına gömülmek. / Diha