Kürtlerin 20.
yüzyılda yaşadığı tüm trajedi ve direnişe tanıklık eden 120 yaşındaki Zeynep Doğan, ömrünün son
günlerinde annelik yaptığı PKK'nin öncü kadrolarından Mazlum Doğan ve Delil
Doğan'ın mezarını ziyarete gelenlere ev sahipliği yapıyor. Delil Doğan'ın
vurulduğu gün ile Mazlum Doğan'ın bedenini ateşe verdiği günü dün gibi
hatırlayan asırlık çınarın son isteği onların yanına gömülmek.
Elazığ'ın
Karakoçan ile Dersim'in Mazgirt İlçesi sınırlarında bulunan Teman Köyü'nde
yaşayan 120 yaşındaki Zeynep Doğan, 20. yüzyılda Kürtlerin yaşadığı bütün
trajedilere tanıklık etti. Yaşlılık nedeniyle tekrardan iki dişi çıkan yaşlı
çınar, Şêx Sait isyanından, Zilan katliamına, Seyit Rıza'nın başkaldırısından
Dersim katliamına kadar acıyla örülü bir tarihi hafızasında daha dün gibi canlı
tutuyor. Zeynep Doğan son isyana ise oğlu gibi sevdiği kendi tabiri ile
"iki fidanı" yani PKK'nin öncü kadrolarından Mazlum Doğan ve ağabeyi
Delil Doğan'ı verdi. Doğan kardeşlerin yengesi olan Zeynep nine, 1981 yılında
hakkında arama kararı çıkan Delil Doğan'ın jandarma tarafından vurulmasından,
Mazlum Doğan'ın 1982 yılında Diyarbakır Askeri Cezaevi'nde 21 Mart Newroz günü
kendini yaktığı günü unutmuyor.
'Onlar gitti ben
kaldım'
Mazlum Doğan ve
Delil Doğan'ı büyüttüğü evde yaşayan yaşlı anne, şimdilerde Doğan kardeşlerin
misafirlerini ağırlıyor. Zeynep Doğan, Mart ayının başından bu yana çevre il ve
ilçelerden Teman Köyü'nde bulunan Doğan kardeşlerin mezarını ziyaret edenler
arasında bulunan gençlere "Sizde Mazlum'un arkadaşlarımızsınız" diye
soru sorarak merakını gideriyor. Doğan kardeşlerin büyük amcasıyla evli olan ve
yaşlılık nedeniyle duyma sorunu yaşayan yaşlı çınar, "Mazlum ve Delil
öldü. Ama ben ölmedim. 2 dişim tekrar çıkmış" şeklinde hayıflanıyor.
'Mazlum gözümde
küçücüktü'
Evliliğinde hiç
çocukları olmayan Zeynep Doğan, Mazlum ve Delil Doğan'a annelik yapmış. Doğan
kardeşlerin doğup büyüdüğü evi halen terk etmeyen yaşlı nine, Delil Doğan için
"Öğretmen oldu ancak çocuklarla uğraşmadı. Askerlerden kaçarken nişanlısı
arkada kalmıştı geri dönünce askerler onu vurdu" dedi. Mazlum Doğan'ı
anlatırken gözyaşlarına hakim olamayan yaşlı çınar, "Mazlum çok zekiydi.
Mazlum'u büyüttüm ama o gözümde yinede küçücüktü. Ona işkence yaptıklarını
söylüyorlardı. Dayanamadı kendini yaktı. Keşke onların yerine ben
ölseydim" dedi.
'Önce Ermenileri,
sonra Kürtleri ve Alevileri öldürdüler'
Kürt ve Alevi
oldukları için hep ölüm korkusuyla yaşadıklarını ifade eden Doğan, Şêx Sait
ayaklanmasından Dersim katliamına kadar neler yaşandığını halen hafızasında
olduğunu anlatıyor. Doğan, "Başta Ermeni'leri öldürdüler. Sonra da Şêx
Sait döneminde Kürtleri kırdılar. Daha sonra katliam yapıldığı duyumunu peş
peşe aldık. En son Kürt Aleviler kırımdan geçirildi. Onun için hep şimdi
hepimizi öldürecekler gibi korkuyorduk. Mazlum ve Delil'li de onlar öldürdü.
Onun için köyden hiç ayrılmak istemiyorum. Mazlum'un ablası ve akrabaları bana
bakıyorlar" şeklinde konuştu.
Doğal yiyecekler
tüketen Zeynep Doğan'ın son isteği öldüğünde çocukları yerine koyduğu Mazlum ve
Delil Doğan'ın yanına gömülmek. / Diha