Saturday, November 10, 2012

Albert Camus'yü KGB mi öldürdü?


İngiliz gazetesi Observer yakın dönem dünya edebiyatının en ünlü isimlerinden Albert Camus'nün ölümünde eski Sovyet istihbarat servisinin parmağı olup olmadığını sorguluyor.
Yabancı adlı romanıyla dünya edebiyatının ölümsüzleri arasına giren Fransız yazarı Camus, 1957 yılında Nobel Edebiyat ödülünü kazanmış, 1960 yılında geçirdiği trafik kazasında ölmüştü. Observer ünlü yazarın 46 yaşında ölümünün sevenleri arasında şok etkisi yarattığını, cenazesine zamanın ünlü anarşistlerinden yerel futbol takımının oyuncularına dek, geniş bir kesimden katılım olduğunu hatırlatıyor.
Gazete, şimdiye dek kaza olduğu konusunda kimsenin şüphe dile getirmediği ölümününe ilişkin yeni bir iddiayı gündeme getiriyor. Gazetenin haberi İtalyan Corriere della Sera gazetesinin bir iddiasına dayanıyor. İddiaya göre, Camus'nün ölümünde zamanın Sovyet istihbarat servisi KGB'nin parmağı olabilir.
KGB'nin Camus'yü hedef alma nedeni ise Fransız yazarın o dönemki bazı Sovyet politikalarını eleştirmesi...
Camus 1956 yılındaki Macaristan ayaklanmasını bastırmak için Sovyet askerlerinin bu ülkeye gönderilmesini eleştiren yazılar yazmıştı. Yine Camus'nün, Stalin döneminde yasaklanmış bir kitap olan Doktor Jivago'nun yazarı Boris Pasternak'a Nobel Edebiyat ödülü verilmesini desteklemesi de Moskova'yı kızdırmıştı.
Observer, KGB'nin Camus'nün ölümünde parmağı olabileceği iddiasının, Jan Zabrana isimli Çek şairin bir kitabına dayandırıldığını bildiriyor. İtalyan akademisyen ve şair Giovanni Catelli, Zabrana'nın Cely Zivot isimli kitabının İtalyanca çevirisinden bazı bölümlerin çıkarıldığını farkediyor.
Bu bölümde Zabrana, karanlık işler konusunda kulağı delik bir kişinin, KGB'nin Camus'nün bineceği otomobilin tekerlerine zarar vererek, ölimle sonuçlanan kazaya neden olduğunu anlattığını aktarıyor.
İddiaya göre KGB'ye bu operasyon için emri zamanın Sovyet Dışişleri Bakanı Şepilov vermiş. Observer Şepilov'un, Camüs'nün yazılarında özel olarak eleştirilen bir Sovyet yetkilisi olduğunu aktarıyor. Ancak iddiaya karşı güçlü kanıtlardan biri, Camus öldüğünde cebinden çıkan tren bileti. Yani Camus öldüğü gün otomobille değil, trenle seyahati planlıyordu.
Öldüğü otomobil yayıncısına aitti ve son anda kazada kendisiyle birlikte ölen yayıncısının ısrarı üzerine seyahat planlarını son anda değiştirmişti. Camus biyografisi yazarlarından eski BBC Paris muhabiri Olivier Todd da iddianın asılsız olduğu kanısında. Todd, 'KGB'den her şeyi beklerim ama bunu yaptıklarına inanmıyorum; böyle bir iddiada kimin işine yarar diye düşünmek lazım' diyor.

08.08.2011 farklı Haber8