İnsan Hakları Derneği (İHD) Çocuk Hakları Komisyonu, bu yıl tam 51 çocuğun Türkiye’deki çatışma ortamında hayatını kaybettiğini açıkladı.
Çocuklar tutuklandı, işkenceye uğradı, öldürüldü
JİNHA’da yer alan habere göre Dünya Çocuk Hakları Günü dolayısıyla yayınlanan raporda yılbaşından bu yana 3 bin 861 hak ihlali yaşandığının altı çizildi. Çocuklara yönelik birçok şiddet türünün olduğuna dikkat çekilen raporda, “Kuşkusuz bu şiddet türlerinden telafisi en zor olanı yaşam hakkı ihlallerinden oluşmaktadır. Yaşam hakkının yoğunca ihlal edildiği bir ortamda diğer şiddet türlerinin görünür kılınması ve savunuculuk çalışması yapılması giderek zorlaşmaktadır”denildi.
Raporda, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından hazırlanan Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne imzacılar arasında yer almasına rağmen, Türkiye’nin uluslararası yükümlülükleri ve mevzuatı uygulamada yetersiz kaldığnının altı çizildi.
1 Ocak-20 Kasım tarihleri arasında tespit edilen hak ihlallerine dair detaylar şöyle:
* Tespit edilen toplam hak ihlali sayısı: 3 bin 861
* Toplam 617 çocuk hayatını kaybetti.
* Silahlı çatışma ortamında hayatını kaybeden çocuk sayısı: 51
* Hayatını kaybeden mülteci-sığınmacı çocuk sayısı: 105
* İş kazalarında hayatını kaybeden çocuk sayısı: 14
* Okul içinde hayatını kaybeden çocuk sayısı: 5
* Okul servislerinin kazası sonucu hayatını kaybeden çocuk sayısı: 13
* Cezaevinde ölen çocuk sayısı: 2 çocuk (1′ i intihar iddiası)
* Deniz, göl vb yüzerken boğularak hayatını kaybeden: 112
* Trafik kazaları vb. sonucu hayatını kaybeden: 315
* Yıl Boyunca Yaşanan Çocuk Yaralanması Sayısı: 1750 Yaralanma
* Toplumsal olaylara müdahale sonucu yaralanan çocuk sayısı: 74
* Zehirlenme, trafik kazaları dışsal yaralanma sayısı: 1676
* Gözaltına alınan çocuk sayısı: 388
* Tutuklanan çocuk sayısı: 69
* Fişlenme MEB Diyarbakır: 872
* İşkence ve Kötü Muameleye Uğrayan Çocuk Sayısı: 172
* Gözaltında işkence/ kötü muamele: 38
* Cezaevinde işkence kötü muamele: 27
* Okulda kötü muamele: 54 (18 Darp)
* Bakım evinde kötü muamele: 4
* Diğer (toplumsal alanda, aile içi vb) : 50
* Kaybolan çocuk sayısı: 70
* Resmi bakım evinde kaybolan: 21 (Erzincan Bakım Merkezi)
İlgili makamlara öneriler
İHD, raporun sonuç bölümünde, ilgili makamlara şu önerilerde bulundu:
1- “Başta çatışma bölgelerinde hayatını kaybeden çocuklarla ilgili olmak üzere yaşam hakkı ihlaline uğrayan her vaka için etkili soruşturmalar yürütülerek sorumlular ivedilikle yargı önüne çıkarılmalıdır.
2- 2013 yılında başlatılan barış ve demokratik çözüm süreci tekrar başlatılarak çatışma ortamı sona erdirilerek çocuklar için barışçıl yaşam olanakları yaratılmalıdır.
3- Çocuklara karşı işlenen fiillerin cezaları arttırılarak farklı infaz yollarına müsaade edilmemelidir.
4- Toplumsal alanda, özellikle devlet kurumlarında veya kamu personeli eliyle uygulanan ihmal ve istismarın yol açtığı başta yaşam hakkı olmak üzere tüm hak ihlalleri bağlamında yaygın cezasızlık durumu devam etmektedir. Çocuklara yönelik hak ihlallerinin önlenebilmesi için cezasızlık politikalarının ortadan kaldırılması gerekmektedir.
5- Genel ve yerel yönetimlerin bütçelerinden çocuklar için harcanacak miktarlar her bütçe döneminde belirlenerek çocuklar için kullanılabilir ekonomik kaynaklar yaratılmalıdır.
6- Ulusal ve uluslararası mevzuatta çocuklar için düzenlenen tüm hakların içinde yer aldığı çocuk hakları yasası çıkarılarak mevzuattaki dağınıklıklar giderilmelidir.
7- TBMM bünyesinde müstakil çocuk hakları ihtisas komisyonu kurularak çocuklarla ilgili yasal uygulamalar ve sonuçları bu komisyonca değerlendirilmelidir.
8- İnsan Hakları Örgütleri, Sivil Toplum Örgütleri ve meslek örgütlerinin içinde yer alacağı bağımsız çocuk hakları izleme kurulları oluşturulmalıdır.
9- Çocuklarla ilgili eğitim, sağlık, yoksulluk, işçilik, ihmal ve istismar, gözaltı, cezaevi vb. her türlü verinin tutulacağı çocuk hakları veri tabanı oluşturulmalıdır.
10- Çocuk cezaevleri kapatılarak kanunla ihtilafa düşen çocuklarla ilgili İnsan Hakları Örgütleri ve alanla ilgili STK ve meslek odalarıyla işbirliği içinde alternatif “iyileştirme” projeleri hayata geçirilmelidir.
11- İlköğretim kesintisiz, zorunlu ve parasız olarak laik, bilimsel ve anadilinde yapılarak temel sözleşmelere uygun yürütülmelidir.
12- Farklı dil, kültür ve inanca sahip olan yurttaşların kendi dil, kültür ve inancını çocuklarına öğreteceği yasal düzenlemeler ivedilikle hayata geçirilmeli, uluslararası hak temelli belgelerde çekince konulan ilgili maddelerdeki çekinceler kaldırılmalıdır.”
